Herhangi bir kapalı mekanda yayınlanan ses, onu duyan kulağa yada kayıt edilmesi için elektrik sinyaline çeviren mikrofona giderken dümdüz gittiği gibi bir de ortamı çevreleyen duvarlara değişik açılarla çarparak da ulaşır. Esas yol dışındaki bütün bu yollar en az bir adet yansımayı içerir. Böylelikle bu sonsuz sayıdaki ses, odanın akustik özelliklerini de ekleyerek varacağı yerde birleşir. Odanın akustik özellikleri boyutlarına, şekline ve çeperlerin yapısına bağlıdır. Bütün bu parametreler sonucunda çıkan odanın akustik yapısı sesin olduğundan farklı duyulmasına neden olur. Akustik düzenleme buna engel olmak için yapılır. Kaynaktan çıkan sesin kulağa mümkün olduğu kadar doğru olarak gelmesini sağlar. Bunu sağlamak için, yeni yapılan odalarda boyut, şekil ve yüzeyleri doğru seçerek, şekli ve boyutu belli odalarda ise sadece yüzeyleri değiştirerek akustiği düzeltiyoruz. Akustik Düzenleme, mevcut kapalı ortamda yansıma (reveberasyon) süresinin düzenlenmesidir. Cam yünü, taş yünü, yumuşak poliüretan esaslı köpükler, melamin köpüğü, ahşap yünü gibi malzemeler detay çözümlerinde kullanılır. Ses bir ortamda yayılırken, bir engelle karşılaştığında, diğer fiziksel olaylar gibi üç temel biçimde davranır. Sesin bir bölümü karşılaştığı engelden yansır, bir bölümü engel tarafından yutulur, kalanı da engelin diğer tarafına geçer. Dolayısıyla her malzemenin bir ses yutma katsayısı (α) vardır.

Akustik Malzemesinin Ses Yutma Katsayısı

Malzeme Frekanslara (Hertz) göre ses yutma katsayısı 125, 250, 500, 1000, 2000, 4000 (Hz.) Mineral Yünler 0.10 0.60 0.90 1.00 1.00 0.95 (camyünü ve taş yünü) (50 mm kalınlıkta) Poliüretan yumuşak köpük 0.08 0.27 0.70 1.07 1.05 1.04 (50 mm kalınlıkta) Melamin köpük 0.15 0.27 0.63 0.91 1.03 1.06 (50 mm kalınlıkta) Ahşap Yünü 0,50 0,80 0,90 0,90 0,90 0,90

Mimari Akustik Danışmanlık

Mimari akustik danışmanlık, belli bir amaca uygun olarak akustik düzenlemesinin yapılması gereken mekanlar için proje ya da uygulama ekibine verilen danışmanlık hizmetini kapsar. Bu tür danışmanlık hizmetlerinde öncelikli amaç isabetli ve projenin ihtiyaçlarına uygun çözümler üretmektir. Bunun yanında, etkili hesaplama yöntemleri kullanarak proje ekibine hızlı bir şekilde cevap sunabilmek önem kazanmaktadır. Aşağıda bu tür bir çalışmanın ne tür projelerde hangi şekillerde sunulduğuna dair detaylı bilgi verilmiştir.

Küçük Salonlar için Akustik Danışmanlık

1000m³’ten küçük hacimlerde önceden hazırlanmış hesaplama şablonlarını kullanarak akustik tasarımı hızlı bir şekilde tamamlamak mümkün olmaktadır. Bu tip salonlara örnek olarak:

Restoranlar

Atriumlar, Fuayeler

Küçük tiyatrolar ve Prova salonları

Konferans salonları

Toplantı ve Seminer odaları

Açık ofisler

Okullar ve Sınıflar

verilebilir.

Bu mekanların çözümünün kolay elde edilebilmesine sebep olan etkenler geometrinin basit olması, akustik tasarımın daha fazla hata kabul eder olması, yüksek ses düzeyi bulunmaması ve mesafelerin kısa olması (<15m) olarak sıralanabilir. Benzer özellikteki diğer salonlar da bu kategori altında incelenecektir.

Bu tür salonlar için, mimari ekibin malzeme tercihleri hakkında önceden bilgi vermesi durumunda, tek bir toplantı ve bu toplantı sonrasında kısa bir çalışma ile kısa bir süre  içerisinde çözümler oluşturulacaktır. Mekan için hoparlörlü seslendirme ya da yalıtım ihtiyaçları da gözden geçirilecek ve talep edilmesi durumunda bu konularda da ek çalışma yapılacaktır.

Büyük Salonlar için Akustik Danışmanlık

Büyük salonlar, optimizasyon gerektirmeleri ya da öngörülmesi güç olan akustik değerlendirmeler içermelerinden ötürü daha kapsamlı ve uzun süreli bir çalışma gerektirmektedir. Bu tip salonlara örnek olarak:

500 kişi ve üzeri tiyatrolar

Konser salonları

Kongre salonları

Açık hava konser alanları

verilebilir. Stüdyo ya da kayıt odası gibi hassas akustiğe sahip olması gereken alanlar da boyutça büyük olmasalar da benzer bir çalışmaya ihtiyaç duymaktadır ve bu başlık altında incelenmektedir.

Büyük Salonlar İçin Danışmanlık Süreci Adımları

Büyük salonlar için süreç salonun proje içerisindeki konumunun ve komşu mahallerle olan ilişkisinin incelenmesi ile başlar. Bu şekilde projenin ileri safhalarında aşılamayan yalıtım problemlerinin önüne geçilmiş olur. Daha sonra salon içerisindeki yüzeylerin geometrik incelemesi yapılır ve mimari ekibe tasarımda değişiklik görmesi gereken kısımlar ile ilgili önerilerde bulunulur. Bu noktada yapılacak düzenlemeler de bir sonraki süreç olan modelleme sürecini hızlandırarak, çalışmanın daha kısa bir sürede tamamlanmasını sağlayacaktır.

Modelleme süreci kapsamında salon içerisindeki malzemelerin tip ve konumları detaylı bir şekilde irdelenir ve bilgisayar modeli kullanılarak farklı uygulamaların sonuçları analiz edilir. Kullanılması gereken malzemelere dair akustik parametreler belirlenerek bu şartları sağlayan gerçek malzemelerin araştırılması yapılır. Gerekli noktalarda özel detaylar oluşturularak hem mimari ekibin tercihlerine uyacak hem de akustik şartları sağlayacak tasarımlar oluşturulmaya çalışılır. Akustik özelliklerin ve mimari tasarımın istenilen bir noktaya gelmesi sonucunda da çalışma tamamlanarak çizim ve şartnamelerin hazırlanması süreci başlar.

* Burada yapılan akustik değerlendirmeler, küçük salonlarda yapılan ve enerji metotlarına dayalı çözümlerden farklı olarak geometrik akustik prensipleri ile ilerler ve uzun süren bilgisayar simülasyonlarına ihtiyaç duyar. Bu sebeple bu tip projelerde çalışma süreci nispeten uzun olacak ve aralıklarla yapılan toplantılar şeklinde devam edecektir. Geometrik akustik çalışmalarında kullanılan bilgisayar modelleri Sketchup kullanılarak +/- 10cm hassasiyetle yapılacaktır ve istenildiği durumlarda mimari ekip ile paylaşılabilir.

Akustik Parametre Ölçümleri

Proje hazırlanma sürecinde, bazı hedef kriterlerin sağlıklı bir şekilde oluşturulabilmesi için akustik parametre ölçümlerinin gereği ortaya çıkabilir. Bu ölçümler projenin yapılacağı sahada ya da emsâl mekanlarda, çevresel gürültü, yalıtım ya da hacim akustiği parametrelerini kapsar. Gerekli görülen ölçümler konusunda GİO TASARIM  bilgilendirme yapacak ve bu konuda ayrıca bir teklifte bulunacaktır.

Sahne Tekniği Danışmanlığı

Büyük salon projelerinde mimari ekiplere sahne ve sahnenin ihtiyaçlarına dair teknik konularda danışmanlık hizmeti sunulabilir. Bu, akustik tasarımın başlaması öncesinde yapılmalıdır ve salon ile sahne içerisine girecek cihaz ve ekipmanlar için gerekli konumların hazırlanması, sahne boyutlarının irdelenmesi, fonksiyonelliğin kontrol edilmesi gibi mimari tasarımı etkileyecek konuları kapsar. Bu şekilde, projeye daha sonra dahil olacak ışık, mekanik ve havalandırma gibi uygulayıcı ekiplerin ihtiyaçlarının karşılandığına emin olunacak ve iş akışında kolaylık sağlanacaktır.

Genel Şartlar

Mimari akustik danışmanlık sürecinin başında mekânın kullanım amacının net bir şekilde belirlenmiş olması gerekmektedir. Kullanım amacı, kullanıcı sayısı ve boyutlar gibi parametrelere bağlı olarak çalışmanın en başında mekâna ait akustik kriterler belirlenecektir. Daha sonraki tüm çalışma bu kriterlerin sağlanmasına yönelik olacaktır. Kriterlerin belirlenmesinde uluslar arası kabul görmüş yayın ve standartlar kullanılacaktır.

GİO TASARIM  tarafından yapılacak işler:

  • Malzeme tipleri, seçimi ve yerleşimi konusunda önerilerde bulunmak
  • Yeni malzemeler için piyasa araştırması yapmak, varolan malzemeler üzerinde değişiklik önermek
  • Malzemelerin nasıl uygulanacağını gösteren sistem detaylarını hazırlamak
  • Malzeme yerleşim konumlarının gösterildiği yerleşim planını hazırlamak
  • Tasarımın bitmesi ile beraber öngörülen sonuç akustik parametrelerin standartlara uygun halde sunulması
  • Mekanın komşu mahaller ile ilişkisini incelemek ve yalıtım ihtiyaçlarını belirlemek
  • Yalıtım ihtiyaçlarına bağlı olarak, havalandırma geçişleri, pencere, çatı vb. özel noktalar için kriter belirlemek,
  • Gerekli noktalarda tip detay hazırlamak Havalandırma sisteminin detaylarını mekanik ekip ile görüşerek gürültü düzeyinin kontrolünü sağlamak
  •  Gösteri mekanlarında gösteri ve sahne tekniği konularında yönlendirmelerde bulunmak

Akustik Düzenlemede Kullanılan Ürünler

Std Ürünler

MT Panel

Orta ve Üst frekanslarda ses yutumu yapabilen bir paneldir. Bir ahşap çerçeve içerisine yerleştirilmiş, üzeri akustik ses geçirgen kumaş kaplı yüksek yoğunluklu cam yününden oluşur.

QR7 Difüzör Panel

QRD 7 (quadratic residue diffusor) matematiksel teoriye dayanan bir difüzördür. Mekanda ses yutumu yapmadan istenmeyen yansılamaları önlemek için yapılır. Kayıt stüdyoları , mastering stüdyoları, performans salonları gibi mekanlarda çokca kullanılmaktadır.

QR11 Difüzör Panel

QRD 11 (quadratic residue diffusor) matematiksel teoriye dayanan bir difüzördür. Mekanda ses yutumu yapmadan istenmeyen yansılamaları önlemek için yapılır. Kayıt stüdyoları , mastering stüdyoları, performans salonları gibi mekanlarda çokca kullanılmaktadır. QRD 7 ye göre daha geniş frekans bandında difüzyon yapabilir.

BassPanel

Proje stüdyoları gibi küçük mekanlarda modal frekanslardan dolayı, alt frekanslarda problemler yaşanabilir. BassPanel bu frekanslarda yutum yaparak problemi ortadan kaldırır.

Baswa Acoustics

Baswaphon

Gürültülü yada yankılanmanın çok olduğu mekanlarda, bu gürültüyü önleyebilmek için çoğu zaman kumaş kaplı ses yutucu paneller kullanılmaktadır.Fakat bazı projelerde düzgün, sıva görünümlü yüzeylere ihtiyaç duyulur. Baswaphon ,üstün ses yutum özellikleri ,dikişsiz temiz bitişi ve zengin renk şeçenekleri ile akustik çözümler sunmaktadır.

Rpg Ürünler

Skyline

Proje stüdyoları gibi küçük mekanlarda karışık duvar yansımalarının dağıtılması gerekir.Bu problemi çözmek için RPG şimdiye hadar tasarlanmış en etkili iki boyutlu difüzörü geliştirdi.Ayrıca skyline , kayıt stüdyoları, post prodüksyon stüdyoları ve dinleme odalarında da sıkça kullanılmaktadır.

BAD Panel

İyi bir akustik dizayn ses yutumu , yansıma ve difüzyonun dengeli bir şekilde kullanılmasıyla gerçekleşir.Birçok Akustik uygulamada kısıtlı bütçeler yada daralan oda boyutları nedeniyle difüzyon ihmal edilir. Böyle durumlar için RPG hem ses yutucu hem de difüzyon özelliği olan BAD (Binary Amplitude Diffusor) paneli geliştirdi.İnce olması ve düz şekli sayesinde dar mekanlarda da rahatlıkla kullanılabilmektedir.

Omniffusor

Düz ve sert yüzeylerde oluşan yansımalar konuşma anlaşılabilirliğini ve mekandaki müzik dinleme kalitesini kötü yönde etkilerler.Bu yansımaları kontrol altına alabilmek için mekanda ses yutumu yapılır.Fazla yapılan ses yutumu sonucunda mekanın akustik olarak ölü hale gelmesi kaçınılmazdır. Omnifussor yaptığı iki boyutlu difüzyonla yüzeyine çarpan sesi dağıtarak yansımaları önler. Böylece mekandaki konuşma anlaşılabilirliği ve müzik dinleme kalitesi artar.

Diffractal

Bir QRD(Quadratic Residue Diffusor) nin üst frekanslardaki difüzyon kabiliyeti her bir bölmenin genişliği, alt frekanslardaki difüzyon kabiliyeti ise maksimum derinlikle sınırlıdır. RPG nin geliştirdiği Diffractial Difüzör panel iç içe yerleştirilmiş QRD’lerden oluşur. Bu sayede Diffractal her frekans bandında difüzyon yapabilir.Özellikle Kayıt Stüdyoları ,post prodüksyon stüdyoları ,dinleme odaları gibi mekanlarda sıkça kullanılmaktadır.

Sanifoam

Basotect

Genel Özellikler 9-11 kg/m3 Yanmazlık (DIN 4102/15-16 B1) Farklı form ve kalınlıklar Laminasyon türevleri Renklendirilebilir Su geçirmez (opsiyonel) Orta ve yüksek frekanslardaki seslerin yutulması, çınlamanın önlenmesi, mekan akustiğinin düzenlenmesi gereken yerlerde akustik düzenleme amacıyla kullanılır.

Firex

Genel Özellikler 75-100 kg/m3 Yanmaz BS 476 Part 6 Class 0, Part 7 Class 1) Zehirli gaz çıkartmaz Küf tutmaz Farklı form ve kalınlıklar (piramit, plaka, rulo) Laminasyon türevleri Bariyerli alternatifler Klima kanallarında ve santrallerinde, yangın riski taşıyan mekanlarda ses yutumu amacıyla kullanılır. Yüksek yoğunluğu sayesinde orta ve yüksek frekans bantlarının yanında düşük frekans bandında da etkilidir.

Offect

Luna

Luna özellikle alt frekanslardaki[150 – 500 Hz] sesleri yutmak için kullanılan bir bas yutucu paneldir. Rahatsız edici arka plan seslerini ve uğultularını önlemekte kullanılır.

Scrunch

Scrunch hafif, montajı kolay, üst frekanslardaki sesleri [500 Hz ve üzeri] sesleri yutma özelliğine sahip bir akustik paneldir.Doğru yerleşim ve kullanımda mekanlarda istenmeyen yansımaları önleyerek hem estetik hem de akustik çözümler sunar.

Swell

Swell hafif, montajı kolay, üst frekanslardaki sesleri [500 Hz ve üzeri] sesleri yutma özelliğine sahip bir akustik paneldir.Doğru yerleşim ve kullanımda mekanlarda istenmeyen yansımaları önleyerek hem estetik hem de akustik çözümler sunar.

Swell Diffusor

Bu panel difüzör yani sesi dağıtıcı bir paneldir. Mekanlarda karşılıklı duvarlardaki yansımaları önlemek için kullanılır.Doğru kullanımla estetik ve akustik çözümler sunar.

n’H Akustik

Topakustik

Ahşap , kayıt stüdyoları gibi kritik dinleme mekanlarında yada canlı performans mekanlarında çok tercih edilen bir malzemedir.Fakat ahşap akustik açıdan yansıtıcı olduğu için mekandaki dinleme kalitesini kötü yönde etkileyecek yansımalar oluşturabilir.Yansımaları önlemenin klasik yöntemi kumaş kaplı cam yünü yutucu paneller kullanmaktır. Perfore ahşap panelleri, hem ahşap görünümlü şık bir bitiş sağlıyor hemde mekanda gerekli olan ses yutumunu gerçekleştiriyor.

Topperfo

Ahşap , kayıt stüdyoları gibi kritik dinleme mekanlarında yada canlı performans mekanlarında çok tercih edilen bir malzemedir.Fakat ahşap akustik açıdan yansıtıcı olduğu için mekandaki dinleme kalitesini kötü yönde etkileyecek yansımalar oluşturabilir.Yansımaları önlemenin klasik yöntemi kumaş kaplı camyünü yutucu paneller kullanmaktır. Perfore ahşap panelleri ,hem ahşap görünümlü şık bir bitiş sağlıyor hemde mekanda gerekli olan ses yutumunu gerçekleştiriyor.